Telecomdata tonen dat Belg zijn best doet maar verlangt naar versoepeling 

Uit de monitoring van de telecomdata door de Taskforce Data Against Corona van minister Philippe De Backer blijkt dat de Belgen zich traag maar gestaag terug meer gaan verplaatsen. Het lijkt erop dat het verlangen naar versoepeling groot is. Nu de exitstrategie is ingezet, zal ook de taskforce zich heroriënteren op nieuwe uitdagingen.

Na de invoering van de lockdown bleek dat de bevolking zich vrij snel en strikt had aangepast aan de regels. Dat werd vastgesteld uit geanonimiseerde data van de telecomoperatoren. Die toonden dat tussen begin maart en eind maart het gemiddeld aantal verplaatsingen buiten de eigen gemeente met meer dan de helft gedaald was: van gemiddeld 2,25 naar 1,1 dagelijkse verplaatsingen per capita.

Nieuwe data-analyses wijzen nu uit dat veel landgenoten nog altijd maximaal binnen hun postcode blijven maar dat er toch een lichte stijging valt waar te nemen in het aantal verplaatsingen buiten de eigen postcode. Tussen begin april en eind april steeg het gemiddeld aantal dagelijkse verplaatsingen per capita van 1,1 naar 1,29. Een stijging van zo’n 17%. Het lijkt erop dat het verlangen naar versoepeling van de maatregelen groeit.

Minister van Digitale Agenda en Privacy Philippe De Backer: “Onze bevolking heeft een gigantische inspanning geleverd en ik wens hen daarvoor te bedanken. Nu de maatregelen stelselmatig versoepeld worden, zullen we een verdere stijging zien. We blijven daarom telecomdata goed monitoren samen met de evolutie van de pandemie, uiteraard zoals steeds met respect voor de privacy. Mensen moeten zich strikt aan de opgelegde maatregelen houden. Dat wordt essentieel de komende dagen.”

Taskforce Data Against Corona heroriënteert zich op nieuwe fase in pandemie

Tegelijkertijd kondigt minister De Backer aan dat de Taskforce Data Against Corona zich zal heroriënteren in functie van de nieuwe fase waarin de pandemie zich bevindt.

De Taskforce Data Against Corona werd snel na de uitbraak van het coronavirus opgericht om te onderzoeken in welke mate data kan gebruikt worden in de strijd tegen de pandemie. Doelstelling was orde te scheppen in de vele mogelijkheden die technologie en data bieden en uitdagingen in kaart te brengen:  Wat is nuttig en wat niet? Wat is privacyconform en wat niet?

Deze doelstelling werd uitgewerkt in een viertal werkstromen:

• Binnen de eerste werkstroom, gericht op de analyse van telecomdata, werd in samenwerking met Dalberg Data Insights (DDI) een privacyproof systeem opgezet om mobiliteit in kaart te brengen alsook risicoregio’s en epidemiehaarden. De beste analysemethoden werden uitgekozen door epidemiologen om te gebruiken bij het maken van modellen. DDI zal nu het beheer van het systeem volledig overdragen aan federaal onderzoekscentrum Sciensano. Minister De Backer bedankt ondernemers Frédéric Pivetta (DDI), Sebastien Deletaille et Laurent Hublet voor hun harde werk. Ook wenst de minister specifiek de leden van het ethisch comité te bedanken, met name Nuria Oliver, Jean-Marc Van Gyseghem, Herman Goossens en Jean-Noël Missa. Zij hebben ervoor helpen zorgen dat de taskforce de juiste ethische afwegingen maakte.
• Bij de tweede werkstroom lag de nadruk op de modellen achter de pandemie. Hierbij heeft de taskforce geholpen om duidelijkheid te scheppen over de verschillende modellen, hoe ze met elkaar samengebracht kunnen worden en hoe ze nu best verder kunnen. Dit is in nauwe samenwerking met de experten van Sciensano en de GEES, waaronder biostatisticus Niel Hens en tal van andere academici.
• De derde werkstroom had als taak om alle voorstellen rond digitale tools te centraliseren door een centraal contactpunt te creëren. Ook hier kwam het neer op orde te scheppen in de veelheid van initiatieven. Deze werkstroom heeft zich toegelegd op het categoriseren en het beoordelen van de bruikbaarheid en de veiligheid van de voorgestelde tools. Welke teleconsults zijn veilig? Welke zelftriageapps zijn bruikbaar? Aan welke privacystandaarden moeten ze beantwoorden? (Meer info hierover op: https://www.ehealth.fgov.be/nl/egezondheid/task-force-data-technology-against-corona)
• De vierde en laatste werkstroom was vooral gericht op het bestuderen van de rol die tools kunnen spelen bij de exit-strategie. In het bijzonder werden de technologische mogelijkheden inzake contactonderzoek bestudeert. De taskforce heeft hiervoor de verschillende contact tracing applicaties bestudeerd en input geleverd aan de deelstaten. Voor het contact center werden databases en een technologisch platform opgezet. Ten laatste wordt een wettelijke basis voorzien voor zowel applicaties als de database van het contact center. Dit wordt verder in het parlement besproken.

Gezien de nieuwe fase van de epidemie, consolideert de taskforce haar analyses. Slechts een aantal telecom analyses worden verder gezet en worden gebruikt om predictieve modellen te bouwen voor de epidemie, in samenwerking met de beste Belgische modelbouwers, data-scientists en de epidemiologen van de GEES.

Zo zal de overheid sneller kunnen weten wanneer en waar een heropflakkering van de epidemie mogelijk is.

Minister Philippe De Backer: “We hebben de Taskforce Data Against Corona niet alleen opgericht om de mogelijkheden van technologie en data in deze pandemie te onderzoeken maar ook om duidelijkheid te creëren. We hebben orde geschept in de verschillende analysemethoden, modellen, soorten tools en hebben duidelijke kaders daarrond gemaakt. De Taskforce zal zich nu heroriënteren om in de volgende fase van de epidemie dit verder te blijven opvolgen.”